ผศ.ดร.โอฬาร ถิ่นบางเตียว อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ ม.บูรพา กล่าวถึงข้อเสนอของนายศุภชัย ใจสมุทร รองเลขาธิการพรรคภูมิใจไทย ให้พักหนี้ กยศ. 5 ปี และจัดสวัสดิการเรียนฟรีถึงระดับปริญญาตรี เพื่อสนองความต้องการของสังคมและเป็นการยกระดับทรัพยากรของประเทศ ว่า
ส่วนตัวเห็นด้วยกับข้อเสนอดังกล่าว เพราะการพักหนี้ ถือเป็นการต่อลมหายใจให้กับผู้ที่เป็นหนี้ ซึ่งการเป็นหนี้ส่วนหนึ่งเกิดจากความไร้วินัยของนักเรียนเอง แต่ส่วนใหญ่ตนมองว่าไม่ใช่ความผิดของนักเรียน ทว่าเกิดจากความบิดเบี้ยวของสังคม ที่บีบให้เขาต้องเรียนปริญญาตามความคาดหวังของคนรอบข้าง ขณะที่การศึกษากลับไม่ได้สอนในสิ่งที่ตลาดแรงงานต้องการ เมื่อเรียนจบมาก็ต้องตกงาน แต่มีภาระหนี้แบกอยู่บนบ่า มันเป็นปัญหาเชิงระบบ แต่ผลสุดท้ายคือมีคนเป็นหนี้เกิดขึ้นมากมายจากความบิดเบี้ยวดังกล่าว อย่างไรก็ตาม แม้จะเห็นด้วยกับการพักหนี้และการเรียนฟรีถึง ป.ตรี แต่ก็มีข้อที่ต้องคำนึงถึงหลายประการ
- แผนการรองรับในการบริหารจัดการที่ดีเพื่อไม่ให้หนี้ศูนย์
- ต้องมีการสื่อสารกับประชาชนอย่าให้เข้าผิดพลาดคลาดเคลื่อนในแนวนโยบายพักหนี้ กยศ.เป็นเรื่องประชานิยม แต่ต้องชี้ให้เห็นความจำเป็นและเป็นประโยชน์กับคนหนุ่มสาวที่ตกอยู่ในภาวะวิกฤติจริง
- ต้องมีแผนระยะยาวเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษาศึกษาเป็นสวัสดิการการของรัฐ
- ต้องมีการบูรณาการเรื่องอุดมศึกษาส่งเสริมให้ อปท. ภาคประชาชน เอกชน ผู้ประกอบการ ฯลฯ เข้ามีมีส่วนร่วมในการวางแนวทางการอุดมศึกษาที่ประหยัดค่าใช้จ่าย มีตลาดแรงงานรองรับ มีความเหมาะสมกับบริบทของท้องถิ่น เป็นต้น
ผศ.ดร.โอฬาร ระบุอีกว่า เหตุผลที่เห็นด้วยกับแนวคิดนี้ เพราะที่ผ่านมาประเทศไทยวางแผนการศึกษาผิดพลาด เน้นเชิงปริมาณ เน้นการจบปริญญา มหาวิทยาลัยก็เน้นแต่จำนวนคนเรียนไม่คำนึงผลกระทบต่อสังคม คนว่างงานเพิ่มมากขึ้น เป็นหนี้มากขึ้น คนหนุ่มสาวซึ่งเป็นกำลังหลักสิ้นหวัง การพักชำระหนี้จึงเป็นการต่อลมหายใจ
“ถามว่าเงินเอามาจากไหน ในส่วนที่พักหนี้ไม่ต้องใช้เงิน ในส่วนคนจะกู้ใหม่ก็ต้องวางระบบกันมากกว่านี้ เช่น หลักสูตรที่มีแนวโน้มตกงานอาจกู้ได้น้อยกว่า หลักสูตรที่มีงานรองรับสร้างหลักสูตรร่วมกับภาคเอกชนที่รัฐบาลลดต้นทุน เช่น กรณีซีพีทำหลักสูตรปัญญาภิวัฒน์คนกู้เรียน จบออกมาต้องมีงานทำ ส่วนจะบอกว่าเป็นประชานิยมหรือไม่ คนเสนอมาต้องถูกตั้งคำถามอยู่แล้ว เพราะทางการเมืองต้องมีการดิสเครดิตกันเป็นธรรมดา แต่ถ้าตั้งใจจริง อะไรก็ตามที่เป็นประโยชน์กับคนหมู่มาก ย่อมมีคนสนับสนุน ย่อมสามารถทำให้เกิดขึ้นจริงได้” ผศ.ดร.โอฬาร กล่าว
ด้าน ดร.สติธร ธนานิธิโชติ นักวิชาการประจำสถาบันพระปกเกล้า กล่าวถึงข้อเสนอของนายศุภชัยว่า สนับสนุนให้มีการพักหนี้ กยศ. 5 ปี เนื่องจากเป็นคราวจำเป็น เพราะมีหนี้ตกค้างคิดเป็นเป็นเงินจำนวนมหาศาล ต้องจัดการสางระบบครั้งใหญ่ อย่างไรก็ตาม การพักชำระหนี้จะทำให้เงินขาดสภาพคล่อง ตรงนี้ภาครัฐต้องหาทางอัดฉีดเงินเข้าสู่ระบบ สนองความต้องการของผู้กู้รายใหม่ ดังนั้น การพักชำระหนี้ต้องจัดเป็นตัวเลือกสำหรับคนที่ขาดความสามารถในการชำระหนี้จริง ๆ
สำหรับการเรียนฟรีถึงปริญญาตรี ถือเป็นสวัสดิการด้านการศึกษาที่น่าสนับสนุน เพราะเห็นประโยชน์ชัดเจน เป็นการยกระดับคนไทย ในส่วนของงบประมาณนั้นส่วนตัวเชื่อว่าหากมีการปฏิรูประบบการใช้จ่ายและจัดเก็บเงินของประเทศกันใหม่ รัฐบาลมีเงินเพียงพอในการดำเนินนโยบายนี้แน่นอน แต่ที่เป็นห่วงคือการปฏิบัติจริงว่าจะทำได้มีประสิทธิภาพคุ้มค่ากับเงินที่ใช้ไปหรือไม่